2014-cü ilin iyun ayının sonlarından etibarən, dünya əmtəə bazarlarında neft üzüaşağı getməyə başladı. 2014-cü ilin iyunun 20-də 115 dollara satılan "Brent" markalı neft ilin sonunda 60 dollardan da ucuz təklif edilirdi. “Qara qızıl”ın yarım ildə 2 dəfə ucuzlaşması, sonrakı aylarda hətta 29 dollara düşməsi neft gəlirlərindən asılı olan ölkələr, o cümlədən Azərbaycan üçün də çətinliklər vəd edirdi.

2015-ci ildən başlayaraq iqtisadiyyatda çox hadisələr yaşandı: manat dəyərini itirdi, qiymətlər bahalaşdı, bankların bir hissəsi bağlandı, əmanət və kredit qoyuluşu azaldı, bəzi yerli və xarici şirkətlər bazarı tərk etdi və s. Təsadüfi deyil ki, son iki ildə ölkənin iqtisadi gündəmini məhz devalvasiya təhlükəsi, bankların bağlanması kimi mövzular zəbt edib. Şirkətlər bağlanır, maaşlar azaldılır, işsizlik artır… Bəs bu vəziyyət haçanadək davam edəcək?

2010-cu ilin yanvarında ölkənin iqtisadiyyatının inkişafı üçün bütün maliyyə mənbələrindən əsas kapitala 401,3 milyon manat həcmində investisiya yönəldilib ki, bu da ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 5,6 faiz çoxdur. “İqtisadi forum” jurnalının məlumatına görə, bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi açıqlama yayıb.

Kredit qoyuluşunun artımında son aylar müşahidə edilən nəzərə çarpmayan artımı hökumət ARDNŞ-ə ayrılan kredit hesabına diqqəti cəlb edən artımla əvəz edə bilib. Belə ki, dövlət iyul ayında neft sektoruna yönəlik kreditlərin həcmini 671,5 milyon manat artırmaqla ümumi kredit qoyuluşlarında dövlətin payını 45,6%-ə qaldırıb. Bu barədə “İqtisadi forum” jurnalı Mərkəzi Banka istinadən xəbər verir.

Əhali əmanətlərin ümumi depozitlərdə payı 48%-ə düşüb

Son aylar depozit və əmanətlərin ümumi həcmində manatın payının azalma tendensiyası iyul ayında da davam edib. İyulda manatın ümumi depozitlərdə xüsusi çəkisi 31,6% olub. Halbuki iyunda bu göstərici 37,7% təkil edib. Bu barədə “İqtisadi forum” jurnalı Mərkəzi Banka istinadən xəbər verir.

Avropa Birliyində işçilərinə ən yüksək əmək haqqı verən dövlətlər Lüksemburq və İrlandiyadadır. “İqtisadi forum” jurnalının məlumatına görə, bu barədə Eurostat statistik agentliyinin məlumatları əsasında Forbes jurnalının tərtib etdiyi reytinq cədvəlində göstərilir.

Avqust ayının nəticəsinə görə, ABŞ-ın illik büdcə kəsiri 1,38 trilyon dollara çatıb. Bu göstərici  ölkə tarixində ən yüksək həddir. Bu barədə “İqtisadi forum” jurnalı ABŞ-ın Maliyyə Nazirliyinə istinadən xəbər verir.

“Dünya yeni bir maliyyə böhranını yaşamalı olacaq, ancaq onun təbiəti başqa cür olacaq”. "İqtisadi forum” jurnalının məlumatına görə, bu barədə ABŞ-ın Federal Ehtiyatlar Sisteminin sabiq rəhbəri Alan Qrinspen BBC-yə müsahibəsində bildirib.

“Doinq biznes 2010” hesabatında Azərbaycanı 38-ci yerdədir

Qloba iqtisadi böhran görünür, bir çox ölkələri iqtisadi sistemdə, o cümlədən sahibkarlıq fəaliyyətində islahatlar aparmağa sövq edib. Belə ki, 2008-2009-cu illərdə 131 ölkədə 287 islahat qeydə alınıb ki, bu da ötən illə müqayisədə 20% çoxdur. Ümumilikdə götürdükdə isə bu göstərici hesabatın dərc olunduğu 2004-cü ildən bəri ən yüksək həddir. “İqtisadi forum” jurnalının məlumatına görə, bu barədə “Doinq biznes 2010” hesabatında açıqlanır.

Tanınmış iqtisadçı ekspert Rövşən Ağayev bu həftə ciddi bir məsələni gündəmə gətirib. “Media forum” saytında "Pullu təhsil xaosu" yazısı ilə çıxış edən ekspert göstərib ki, qüvvədə olan normativ-hüquqi aktlara əsasən, dövlətin pullu təhsil xidmətləri üzrə ödəniş haqlarını Tarif Şurası müəyyənləşdirməli olsa da, reallıq tam əksinədir: “Şuranın 23 iyul 2004-cü ildən 31 iyul 2009-cu ilədək qəbul etdiyi 55 qərar arasında təhsil haqlarının müəyyən olunması ilə bağlı hər hansı sənəd yoxdur. Əldə olunan məlumata görə, təhsil haqları dövlət ali təhsil müəssisələri rektorlarının əmrilə təsdiqlənir”.

Son aylar Az?rbaycan?n milli valyutas? olan manat dünyan?n ?sas valyutalar?na nisb?td? ucuzla??r. Bu bar?d? “Iqtisadi forum” jurnal? M?rk?zi Bank?n statistik m?lumatlar?na istinad?n m?lumat verib.

NK ölkəyə gətirilən və çıxarılan valyutaya dair məlumatların tərtib olunma formasını təsdiqləyib

Dövlət Gömrük Komitəsi bəzi ölkələrə aparılan və gətirilən valyuta sərvətlərinə dair məlumatları Maliyyə Monitorinqi Xidmətinə təqdim ediləcək. Bu barədə “Iqtisadi forum” jurnalına Mərkəzi Bankdan bildirilib.

ABŞ iqtisadiyyatında yeni silkələnmə ehtimalını da istisna etmirlər.

“İqtisadi forum” jurnalının məlumatına görə, ABŞ-ın Federal Ehtiyatlar Sistemi (FES) tezliklə resesiyanın bitəcəyini gözləyir, amma hesab edir ki, tənəzzüldən sonra bərpa dövrü xeyli zəif gedəcək. Bu barədə FES-in 23-24 iyun tarixində keçirilmiş yığıncağının protokolunda qeyd olunur. Ancaq yığıncaqda həlledici faiz dərəcəsini sıfır səviyyəsində saxlayıb.

“İqtisadi forum” jurnalının məlumatına görə, iyulun 17-də Avropanın Statistika Agentliyi olan Eurostat növbəti hesabatını açıqlayıb. Hesabatda Avropanıın 37 ölkəsində (Rusiya və Ukrayna istisna olmaqla) satılan 2,5 minə qədər əmtəə və xidmətlərin qiymətlərinin müqayisəli təhlili əksini tapıb.

“?qtisadi forum” jurnal?n?n BBC radiosuna istinad?n verdiyi m?lumata gör?, öt?n il Britaniya kraliças? II Yelizaveta Avropa Birliyinin aqrar büdc?sind?n 530 min avro m?bl??ind? maddi yard?m al?b. Yard?m?n m?qs?di kraliçaya m?xsus ferma v? me??  t?s?rrüfat?n? d?st?kl?m?kdir. Kraliçan?n böyük o?lu Uels ?ahzad?si Çarlz da h?mçinin yard?m alanlar s?ras?ndad?r. ?ahzad?y? anas?ndan 3 d?f? az - 180 min avro m?bl??ind? yard?m verilib. Britaniyan?n iri mülk?dar? olan Vestminster hersoquna is? 540 min avro öd?nilib. 

“Dünya iqtisadiyyat?n?n b?rpas? müdd?ti haz?rki böhran?n d?rinliyind?n as?l? olacaq. Ancaq onun art?q 2010-cu ild?n ba?layaca?? istisana deyil”. "?qtisadi forum" jurnal?n?n verdiyi m?lumata gör?, bu bar?d? Reuters telekanal?na aç?qlamas?nda m?h?ur maliyy?çi Corc Soros bildirib. Onun fikrinc?, n?hay?t ki, siyas?tçil?r böhran?n mahiyy?tini v? maliyy? sistemind? hans? struktur s?hvl?rinin düz?ldilm?sin? ehtiyac oldu?unu anlama?a ba?lay?blar. “Böhrana q?d?rki sistem tamamil? m?hv edilib v? art?q geriy? yol olmayacaq”, - dey? Soros vur?ulay?b.

Mərkəzi Bankın depozit hərracları niyə cəlbedicidir?

Bu gün ilin 24-cü depozit hərracı keçirildi. Hərracda tələb təklifdən 2,5 dəfə çox olub. Mərkəzi Bank 200 milyon manat həcmində depozit cəlb etməyi elan etsə də, bankların təklifi 504,7 milyon manat olub. Elə buna görə də illik faiz dərəcəsi 12,98%-dən 12,7%-ə düşüb. Bugünkü hərrac nəticəsində banklar 14 günə təxminən 975 min manat qazanacaq. Ümumilikdə isə Mərkəzi Bank tərəfindən 2017-ci ilin yola saldığımız dövründə 4 milyard manata yaxın vəsait depozit şəklində cəlb edilib və buna görə banklara 21,9 milyon manat faiz ödənilib.

Son illər Azərbaycan iqtisadiyyatındakı iqtisadi fəallığın və əldə edilmiş iqtisadi artımların neft sektoruna və buradan əldə edilən böyük neft gəlirlərinə əsaslandığı heç kəsə sirr deyil. 2012-ci ildə ölkənin ümumi daxili məhsulunun (ÜDM) təqribən yarısı, sənaye məhsulunun 88 faizi, dövlət büdcəsi gəlirlərinin təqribən 3/4-ü neft sektorunun hesabına formalaşıb.