Sənayedə eniş
|
 Neft və kimya məhsullarında kəskin azalmalar var
Cari ilin yanvar-fevral aylarında ötən ilin eyni dövrünə nisbətən ÜDM artımında faiz artım qeyd alınsa da, sənayenin müxtəlif sahələrində ciddi azalmalar müşahidə olunub. "İqtisadi forum" jurnalının verdiyi məlumata görə, bunu Dövlət Statistika Komitəsinin 2009-cu ilin ilk 2 ayının sosial iqtisadi nəticələrinə dair məlumatları da təsdiqləyir.
Bu ilin yanvar-fevral aylarında ÜDM istehsalı ötən ilin anoloci dövrünə nisbətən 3,4 faiz artaraq 3,9 manat təşkil edib. Bu, orta hesabla ayda 1,95 mlrd. manat əlavə dəyərin yaranması deməkdir. Sənaye məhsulu istehsalının ümumi həjmi 2,7 mlrd. manat olub ki, bunun da 61,1 faizi mədənçıxarmanın, 29,3 faizi emal bölməsinin, 9,6 faizi isə elektrik enerjisi, qaz və suyun istehsalının (bölüşdürülməsinin) payına düşüb.
Neft və kimya sektorunda vəziyyət
Yanvar-fevral aylarında ərzində 7,3 milyon ton xam neft, 3,1 milyard kubmetr əmtəəlik qaz istehsal olunub. Öz növbəsində, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə neft hasilatı 3,6 faiz, təbii qaz istehsalı 1,2 faiz, elektrik enerjisi hasilatı 11,2 faiz, kimya sənayesi məhsullarının istehsalı 75 faiz azalmışdır. Neft emalı məhsullarında orta hesabla 11 faizlik azalma qeydə alınsa da, ayrı-ayrı məhsullar növləri üzrə istehsalın dinamikası fərqlidir. Belə ki, təhlil aparılan dövrdə avtomobil benizinin istehsalı 19,6 faiz, neft bitumu istehsalı 58,9 faiz artsa da, ağ neft istehsalında 13 faiz, mazut istehsalında 59,6 faiz, dizel yanajağı istehsalında 11,7 faiz, sürtkü yağlarının emalında 30 faiz azalma baş verib.
DSK-nın məlumatından aydın olur ki, 2008-ci ilin yanvarı ilə müqayisədə bu ilin ilk ayında neft sektorunda işləyənlərin sayı 0,9 faiz azalıb.
Kimya sənayesinin ayrı-ayrı məhsulları üzrə də vəziyyət ürəkaçan deyil. Belə ki, bu ilin yanvar-fevral aylarında əvvəlki ilin ilk ayına nisbətən azot istehsalı 33,4 faiz, plastik qapı-pəncərələr üçün ləvazimatların istehsalı 15 faizdən çox artsa da, propilen istehsalı 74,2 faiz, polietilen istehsalı 73,5 faiz, kaustik soda istehsalı 99,8 faiz, bərk polietilen borular istehsalı 34,7 faiz, izopropil spirti 30,9 faiz, lak-boya məmulatlarının istehsalı 28,6 faiz faiz azalıb.
Qeyri-neft emal sənayesində vəziyyət
DSK-nın mədumatına görə, iln ilk ayı qida məhsullarının istehsalı üçün o qədər də uğusuz olmayıb. Belə ki, ət istehsalı 8.3 faiz, süd məmulatlarının istehsalı orta hesabla 2.5 faiz, balıq məhsullarının istehsalı 18 faiz, şəkər tozu istehsalı isə 77.2 isə artıb. Bununla belə, içki sənayesində xeyli geriləmələr müşahidə olunub. Belə ki, şampan şərablarının istehsalı 30 faiz, araq istehsalı 7.3 faiz, konyak istehsalı 99 faiz, alkoqolsuz içkilərin buraxılışı isə 8.3 faiz azalıb. Eyni zamanda emal sənayesinin digər məhsullarından makaron məmulatları 26.3 faiz, təmizlənmiş duru bitki yağlarının istehsalı 27.3 faiz azalıb.
Eyni vəziyyət tikiş və toxuculuq sənayesində də özünü göstərib. Sahənin bəzi məhsullarının istehsalında artım, bir xeyli hissəsində isə azalma baş verib. Məsələn, pambıq lifinin buraxılışı 57.1 faiz, jorab məmulatları 47.4 faiz, pambıq yataq ağlarının istehsalı 83 faiz, dəri ayaqqabı istehsalı 33 faiz azaldığı halda pambıq iplik 19 faiz, hazır pambıq parçalar istehsalı 64 faiz artıb.
Tikinti və metallurgiya sənayesində vəziyyət
İlin ilk iki ayı ərzində əvvəlki ilin eyni dövrünə nisbətən polad istehsalı 28 faiz, alüminium-oksid istehsalı 91 faiz, qara metaldan məftil və kanadlar istehsalı 93 faiz, qara metaldan tikintidə istifadə olunan dirəklər istehsalı 69 faiz, alüminium qapı və pəncərə blokları istehsalı 34 faiz azalıb. Yalnız çuğuntökmədə 91 faizlik artım qeydə alınıb.
Tikintiyə gəldikdə, sement istehsalı 6.5 faiz, beton qarışığı 19 faiz, betondan hazırlanan tikinti blokları 93 faiz, sementdən yığma tikinti konstruksiyaları 39 faiz azalıb. Bununla belə, tikinti kərpicinin istehsalı 16.5 faiz, tikinti əhənginin istehsalı 6.5 dəfə artıb.
"İqtisadi forum" jurnalı |
| Tarix: 01 Aprel 2009 | Baxış sayı: 2635 |
|
1 USD
1 EUR
1 RUB
1 GBP
100 JPY
